دنیایی را تصور کنید که در آن ضایعات پلاستیکی به گذشته تعلق دارد، دنیایی که هرگونه بطری، بستهبندی و ظرف به جای پر کردن اقیانوسها و اماکن دفن زباله، فرصت جدیدی پیدا میکند. این شرایط تنها رویای طرفداران محیط زیست[1] نیست؛ بلکه آیندهای است که با سرعت به سمت آن حرکت میکنیم. اجازه دهید به بررسی این موضوع بپردازیم که نوآوریهای بازیافت و اقتصاد چرخشی[2] چگونه سرنوشت پلاستیک را تغییر میدهند.
رنسانس (تولد مجدد) بازیافت
دورانی که بازیافت صرفاً به معنای انداختن بطریها در سطل آبی بود، گذشته است. امروزه ما شاهد انقلاب بازیافت هستیم. فناوریهای پیشرفته جداسازی با استفاده از هوش مصنوعی و رباتیک، بازیافت را کارآمدتر از همیشه کردهاند. به عنوان مثال، شرکت AMP Robotics رباتهایی مجهز به هوش مصنوعی (AI) توسعه داده که میتوانند مواد قابل بازیافت را با سرعتی فراتر از توان انسانها جداسازی کنند و نرخ بازیافت را به میزانی چشمگیری بهبود دهند.
اما این توضیحات تنها شروع ماجراست. تکنیکهای بازیافت شیمیایی منجر به تجزیهی پلاستیکها به اجزای مولکولیشان میشوند، سپس از طریق آنها، امکان بازسازی به مواد با کیفیت اولیه فراهم میگردد. به عبارت دیگر، امکان دارد بطری شامپوی قدیمی شما بخشی از یک ابزار پیشرفتهی فناوری را تشکیل دهد.
انقلاب بازیافت در دههی آینده
دنیایی را تصور کنید که ضایعات پلاستیکی به تاریخ پیوسته است. ساحلهایی خالی از زباله، اقیانوسهایی پر از حیات و اقتصادی چرخشی و شکوفا. این دنیا تنها یک رؤیا نیست، بلکه واقعیتی احتمالی است که در ۱۰ سال آتی به سمت آن حرکت میکنیم. اجازه دهید آیندهی پلاستیک را بررسی کنیم و ببینیم چگونه بازیافت و اصول اقتصاد چرخشی رابطهی ما را با این مادهی همه جا موجود تغییر میدهند.
معضل پلاستیک: جایگاهی که امروز در آن قرار داریم
ما در دریای پلاستیک غرق شدهایم. هر ساله، میلیونها تن ضایعات پلاستیکی وارد اقیانوسها، اماکن دفن زباله و حتی هوای تنفسیمان میشود. اما افق روشنتری پیش رو است. دهه آینده وعدهی نقطه عطفی را در مبارزهمان با آلودگی پلاستیکی میدهد، قرار است روشهای بازیافت و اقتصاد چرخشی پیشتاز این موضوع شوند.
معمای هزینه: شکستن موانع
یکی از بزرگترین موانع در مسیر رسیدن به آیندهای فاقد پلاستیک، هزینه ی زیاد امور بازیافتی است. در حال حاضر، تولید پلاستیک جدید اغلب نسبت به بازیافت مواد موجود ارزانتر است. اما این وضعیت ثابت نمیماند و مدام در حال تغییر است.
راهکارهای نوآورانه در آیندهی نزدیک
- فناوریهای پیشرفتهی جداسازی با استفاده از هوش مصنوعی و رباتیک
- فرآیندهای بازیافت شیمیایی که انواع پلاستیک را به اجزای اصلیشان تجزیه میکنند
- برنامههای انگیزهبخش و سیاستهای دولتی به منظور اقتصادیتر کردن بازیافت
با پیشرفت این فناوریها و ابتکارات در طول دهه ی آینده، هزینههای بازیافت به میزان چشمگیری کاهش خواهد یافت. این کاهش هزینهها باعث میشود بازیافت به گزینهای جذابتر و اقتصادیتر برای کسبوکارها و مصرفکنندگان تبدیل شود.
پاسخ طبیعت: ظهور پلاستیکهای تجزیهپذیر
یکی از جذابترین پیشرفتها در صنعت پلاستیک ، ظهور پلاستیک های تجزیهپذیر است. این مواد نوآورانه قادرند نحوهی نگرش ما به استفاده و دفع پلاستیک را به طور کلی تغییر دهند و تحول بزرگی در این زمینه ایجاد کنند.
مزایای کلیدی پلاستیکهای تجزیهپذیر:
- تجزیهی طبیعی در محیط زیست
- کاهش آلودگیهای بلندمدت
- امکان تولید از منابع تجدیدپذیر
در سالهای آینده، میتوان انتظار داشت که استفاده از پلاستیکهای تجزیهپذیر در صنایع مختلف، از بستهبندی گرفته تا کالاهای مصرفی، افزایش چشمگیری داشته باشد. این تغییر نقش مهمی در کاهش وابستگی ما به پلاستیکهای قدیمی و غیرقابل تجزیه[3] ایفا خواهد کرد.
اقتصاد چرخشی یا دورانی: تکمیل چرخه
آیندهی پلاستیک تنها به بازیافت محدود نمیشود؛ بلکه به بازنگری کامل در نحوهی تولید و مصرف ما بستگی دارد. هدف مدل اقتصاد چرخشی این است که میزان زبالهها را به حداقل و بهرهوری منابع را به حداکثر برساند. این اهداف از طریق ایجاد سیستمی بسته محقق میشود که مواد را به چرخه بازمیگرداند و از هدررفت منابع جلوگیری میکند.
چیزی که در 10 سال آینده انتظارداریم:
- طراحی برای قابلیت بازیافت به یک استاندارد تبدیل میشود
- استفادهی بیشتر از مواد بازیافتی در زمینهی تولید
- رشد مدلهای کسبوکار پلاستیک به عنوان یک سرویس[4]
- طراحی و توسعهی اکوسیستمهای بازیافت محلی
با پذیرش این اصول، شاهد تغییرات عمدهای در کاهش ضایعات پلاستیکی خواهیم بود و در استفاده از پلاستیک در تمام انواع صنایع به رویکردی پایدارتر دست خواهیم یافت. این تغییرات به بهبود مدیریت منابع و کاهش تأثیرات منفی محیطزیستی پلاستیکها کمک خواهند کرد.
نقش شما در انقلاب پلاستیک
آیندهی پلاستیک در دستان ماست. هرچند که صنایع و دولتها نقشهای مهمی در این زمینه دارند، اما اقدامات فردی نیز میتوانند تأثیر چشمگیری داشته باشند. در ادامه، روشهایی برای مشارکت در حل این مسئله و کمک به ایجاد آیندهای پایدارتر برای پلاستیک ذکر شده است:
- مصرف پلاستیک خود را کاهش دهید.
- محصولاتی را انتخاب کنید که از مواد بازیافتی یا تجزیهپذیر ساخته شده باشند.
- از کسبوکارهایی حمایت کنید که به شیوههای پایدار و زیست محیطی پایبندند.
- در راستای بهبود زیرساختهای بازیافت در جامعه اقدام و تلاش کنید
[1] environmentalist
[2] Circular Economy
[3] nonbiodegradable
[4] plastic-as-a-service