امروزه همه محصولاتی که در صنایع مختلف تولید می‌‌‌‌‌شوند؛ از یک یا چند مرحله بسته‌بندی نیز عبور می‌‌‌‌‌کنند تا به دست مصرف کنندگان برسند. برای بسته‌بندی محصولات نیز از پلاستیک، کارتن، و… استفاده می‌‌‌‌‌شود، ولی پلاستیک پرکاربردترین نوع است. در واقع حتی برای بسته‌بندی نهایی محصولاتی که جعبه کارتنی هم دارند از یک لایه پلاستیکی استفاده می‌‌‌‌‌شود. دلیل انجام این کار هم بر می‌‌‌‌‌گردد به مقاومت انواع پلاستیک در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت و در نتیجه سالم ماندن محصول تا رسیدن به دست مصرف کنندگان است. در ادامه این مطلب از پوشان پلاستیک به بررسی جزئیات بیشتری از انواع پلاستیک بسته بندی می‌‌‌‌‌پردازیم.
پلاستیک بسته بندی چیست؟
بسته‌بندی محصولات تولید شده در صنایع مختلف یکی از مهم‌ترین مراحل تولید آن‌ها محسوب می‌‌‌‌‌شود. بسته‌بندی محصولات علاوه بر اینکه از آن‌ها در برابر ضربه، رطوبت، نور آفتاب و… محافظت می‌‌‌‌‌کند؛ بلکه جابه‌جایی و نگهداری آن‌ها را آسان‌تر کرده و در عین حال یک روش تبلیغاتی محسوب می‌‌‌‌‌شود، زیرا در حال حاضر امکان چاپ بر روی انواع بسته‌بندی هم فراهم است. بنابراین بسته‌بندی محصولات با روش‌های مختلف دارای مزایای نامبرده در ادامه مطلب است:
- حفظ سلامت محصول تا رسیدن به دست مصرف کنندگان
- جابه‌جایی و انبار کردن آسان
- جلب نظر مشتری و افزایش زیبایی
- چاپ اطلاعات محصول بر روی بسته‌بندی
در میان روش‌های بسته‌بندی مختلفی هم که وجود دارند؛ استفاده از انواع پلاستیک بسته بندی بسیار رایج است. دلیل این موضوع هم به تنوع گسترده انواع پلاستیک‌های بسته‌بندی و چاپ پذیر بودن آن‌ها مربوط است. برای مثال انواع پلاستیک‌هایی که از مواد اولیه؛ پلی اتیلن، پی وی سی و پلی پروپیلن تولید می‌‌‌‌‌شوند بیشتر از بقیه پلاستیک‌ها برای بسته‌بندی کاربرد دارند. به این ترتیب از پلاستیک‌های مختلف برای بسته‌بندی اولیه، نهایی و پالت‌بندی محصولات استفاده می‌‌‌‌‌شود.
مزایای بسته بندی پلاستیکی
هر یک از روش‌هایی که برای بسته‌بندی محصولات تولید شده در صنایع مختلف استفاده می‌‌‌‌‌شوند دارای یک سری مزایای مهم هستند، ولی بسته بندی پلاستیکی یک روش منحصر به فرد و کارآمد است. برای مثال به نظر شما بسته‌بندی‌‌‌‌‌های کارتنی در برابر رطوبت مقاوم هستند؟ بدون شک پاسخ این سوال منفی است. بر همین اساس از جمله مهم‌ترین مزایای بسته بندی پلاستیکی و استفاده از انواع پلاستیک بسته بندی می‌‌‌‌‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مقاوم در برابر رطوبت
- مقاومت نسبتاً خوب در برابر ضربه
- جابه‌جایی و حمل آسان
- نگهداری و انبار کردن راحت‌تر
- وزن سبک
- شکل پذیری بهتر
- فرآیند بسته‌بندی آسان‌تر
- قابلیت بازیافت
- چاپ پذیری مناسب
- تنوع در رنگ
- تنوع در ضخامت و متراژ
- تنوع در مواد اولیه
- دارای خاصیت کشسانی
بنابراین از انواع پلاستیک بسته بندی می‌‌‌‌‌توان برای بسته‌بندی اولیه تا نهایی محصولات تولید شده در صنایع مختلف استفاده کرد.
معایب بسته‌بندی پلاستیکی
با توجه به اینکه انواع مختلفی از پلاستیک بسته بندی وجود دارند و هر کدام از آن‌ها نیز ویژگی‌های مختص به خود را دارند؛ می‌‌‌‌‌توان گفت برخی از آن‌ها برای انجام یک سری از بسته‌بندی‌‌‌‌‌ها مناسب نیستند و اگر به اشتباه انتخاب شوند ممکن است دارای معایب نام برده در ادامه مطلب باشند:
- مقاوم نبودن نایلون‌های شفاف و غیر رنگی در برابر نور آفتاب
- زیست تخریب پذیر نبودن پلاستیک‌های بسته‌بندی
- امکان اثرگذاری پلاستیک‌های بی کیفیت بر مواد غذایی
- پاره شدن و آسیب پذیر بودن بسته‌بندی‌‌‌‌‌های بی کیفیت
به همین علت برای انتخاب نوع پلاستیک بسته بندی باید شرایط مختلفی مانند جنس محصول، نوع انبارداری، مدت زمان نگهداری و غیره را در نظر بگیرید.
انواع پلاستیک بسته بندی
همانطور که گفتیم برای بسته بندی پلاستیکی؛ فیلم‌های مختلف تولید شده از مواد اولیه متفاوت در دسترس هستند و هر کدام از آن‌ها نیز ویژگی‌های مختص به خود را دارند. برای مثال شما نمی‌‌‌‌‌توانید برای بسته بندی پلاستیکی یک شیشه مربا از پلاستیک‌های نرم و کشسان استفاده کنید. بنابراین باید با انواع پلاستیک بسته بندی که در ادامه مطلب به آن‌ها اشاره می‌‌‌‌‌کنیم آشنا باشید:
1_ نایلون
اگر بخواهیم به معنی رایج نایلون توجه کنیم باید بگوییم کیسه‌های فریزر، زیب کیپ‌ها و کیسه‌هایی که در فروشگاه‌های مختلف به مشتریان ارائه می‌‌‌‌‌شوند؛ همگی نایلون هستند، ولی معنی اصلی نایلون یک مفهوم متفاوت است. به طور کلی انواع فیلم استرچ، سلفون، شیرینگ و غیره که برای بسته‌بندی محصولات مختلف استفاده می‌‌‌‌‌شوند؛ همگی نایلون هستند.
2_ شیرینگ
یکی از رایج‌ترین انواع پلاستیک بسته بندی که با مواد اولیه متفاوت و در نتیجه با ویژگی‌های مختلف تولید می‌‌‌‌‌شود؛ فیلم شیرینگ است. نایلون‌های شیرینگ به گرما حساس هستند و بر همین اساس با اعمال حرارت به سرعت جمع شده و محکم دور محصول قرار می‌‌‌‌‌گیرند. در حال حاضر شیرینگ‌هایی از جنس پی وی سی، پلی اتیلن، پلی پروپیلن و غیره در دسترس هستند که دارای خاصیت چاپ پذیری بوده و برای بسته‌بندی اولیه تا نهایی محصولات استفاده می‌‌‌‌‌شوند. بسته‌بندی یک شیشه مربا، جعبه آدامس، پک‌های 6 تایی آب معدنی و غیره همگی با انواع نایلون شیرینگ قابل انجام هستند.
3_ سلفون
از جمله دیگر انواع پلاستیک بسته بندی می‌‌‌‌‌توانیم به سلفون اشاره کنیم. بهتر است بدانید نمونه‌های اولیه سلفون‌هایی که تولید شدند از جنس سلولز بودند و به همین علت پایه گیاهی و زیست تخریب پذیر داشتند، ولی در حال حاضر از مواد اولیه شیمیایی نیز برای تولید آن‌ها استفاده می‌‌‌‌‌شود و به همین علت می‌‌‌‌‌توان گفت؛ سلفون‌های امروزی در واقع نوعی استرچ هستند. در حال حاضر انواع سلفون‌های در دسترس شامل موارد زیر هستند:
- سلفون شفاف
- سلفون صدفی
- سلفون متالایز
- سلفون نایلون
هر یک از انواع سلفون نیز دارای ویژگی‌های مختلفی هستند و برای انجام یک سری از کارها استفاده می‌‌‌‌‌شوند. بهتر است بدانید بر خلاف تصور بسیاری از مردم؛ برخی از سلفون‌ها مانند سلفون متالایز می‌‌‌‌‌تواند ساختاری خشک داشته باشند و سلفون‌های کشسان فقط یکی از مدل‌های این نوع پلاستیک بسته بندی هستند.
4_ استرچ
بسته‌بندی نهایی که بر روی برخی از کارتن‌ها، جعبه‌های پلاستیکی و فلزی و حتی مواد غذایی مانند گوشت قرار می‌‌‌‌‌گیرند از نوع فیلم استرچ هستند. نایلون استرچ دارای خاصیت کشسانی بالایی است و به همین علت به راحتی بر روی محصولات مختلف قرار می‌‌‌‌‌گیرد. حتی برای پالت‌بندی نهایی چندین جعبه و جابه‌جایی آسان‌تر آن‌ها نیز از استرچ استفاده می‌‌‌‌‌شود. لازم به ذکر است استرچ‌ها در ضخامت و رنگ‌های مختلف و همچنین با قابلیت چاپ پذیری تولید می‌‌‌‌‌شوند.
5_ پلاستیک حبابدار
پلاستیک‌های حبابدار هم یکی دیگر از انواع پلاستیک بسته بندی هستند که در مدل‌های دو و سه لایه تولید می‌‌‌‌‌شوند. حباب‌های ریز و درشت این پلاستیک‌ها با گاز پر شده و به این ترتیب مانع از وارد شدن ضربه به محصول می‌‌‌‌‌شوند. به این ترتیب می‌‌‌‌‌توان برای بسته‌بندی محصولاتی مانند لوازم خانگی، قطعات خودرو، رایانه و حتی مبلمان از پلاستیک‌های حبابدار استفاده کرد.
روش چاپ پلاستیک بسته بندی
همانطور که گفتیم بسیاری از انواع پلاستیک بسته بندی قابلیت چاپ پذیری دارند و به همین علت می‌‌‌‌‌توان تصاویر و متن‌های مختلف را با رنگ‌ها و روش‌های متفاوت بر روی پلاستیک بسته بندی چاپ کرد. در حال حاضر از روش‌های مختلفی نیز برای چاپ بر روی پلاستیک‌های بسته‌بندی استفاده می‌‌‌‌‌شود که شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب هستند:
- چاپ اسکرین
- چاپ لیزری
- چاپ UV
- چاپ فلکسوگرافی
- چاپ دیجیتال
- چاپ سیلک
- چاپ طلاکوب
- چاپ هلیو
- چاپ افست
توجه داشته باشید برای انتخاب هر یک از روش‌های چاپ پلاستیک بسته بندی باید به نوع پلاستیک توجه کنید.
عوامل اثرگذار در قیمت پلاستیک بسته بندی
بدون شک قیمت انواع پلاستیک‌های بسته‌بندی مشابه یکدیگر نبوده و ویژگی‌های مختلف هر یک از آن‌ها در کنار چند مورد دیگر؛ تعیین کننده قیمت انواع پلاستیک بسته بندی هستند. از جمله مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر قیمت پلاستیک‌های بسته بندی می‌‌‌‌‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- چاپ پذیری
- نوع پلاستیک
- کیفیت مواد اولیه
- قیمت مواد اولیه
- حجم سفارش
- رنگ پلاستیک
- ضخامت پلاستیک
- افزودنی‌های مورد استفاده
- خرید بدون واسطه
بنابراین هر چه قدر کیفیت پلاستیک بیشتر باشد؛ قیمت آن هم افزایش پیدا می‌‌‌‌‌کند، ولی با سفارش در تناژ بیشتر می‌‌‌‌‌توانید قیمت مناسب‌تری را پرداخت کنید.
کاربردهای پلاستیک بسته بندی
همانطور که گفتیم از پلاستیک‌های بسته‌بندی برای بسته‌بندی اولیه تا نهایی و حتی پالت‌بندی محصولات مختلف استفاده می‌‌‌‌‌شود. بنابراین کاربرد و زمینه استفاده از انواع پلاستیک بسته بندی محدود نیست و شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب است:
- مواد غذایی خشک
- مواد غذایی فاسد شدنی مانند گوشت و مرغ
- بسته چندتایی نوشیدنی‌ها
- آدامس، سیگار و…
- لباس و پارچه
- قطعات خودرو
- کتاب و لوازم التحریر
بنابراین ابتدا باید نوع بسته‌بندی مورد نظر خود را مشخص کنید، سپس متناسب با آن نوع پلاستیک بسته بندی، روش چاپ و غیره را مشخص کنید.
