فیلم شیرینگ چیست؟ این فیلم یا نایلون یک پلاستیک بستهبندی است، اما چرا محبوب و پرفروش شده است؟ محصولی که دست مصرفکننده نهایی میرسد باید ظاهری عالی داشته باشد تا باعث ایجاد حس خوب در آنها و ادامه خرید شود. از طرفی استفاده از یک بستهبندی مناسب باعث افزایش طول عمر و کاهش هزینههای زیادی در فرایند حملونقل و نگهداری میشود. یکی از ارزانترین و آسانترین روشهای بستهبندی، نایلون شیرینک است. در این مقاله از پوشان پلاستیک ابتدا به پرسش “فیلم شیرینگ چیست؟” پاسخ میدهیم و سپس به بررسی انواع، مواد اولیه و ویژگیهای آن میپردازیم.
فیلم شیرینگ چیست؟
شیرینگ یک نوع پلاستیک بستهبندی است که کاربرد راحتی هم دارد. تنها با استفاده از یک رول شیرینک و گرما میتوان محصولات را منظم کنار هم نظم داد. باتوجهبه انعطافپذیری، دوام چشمگیر، قیمت ارزان و مزایای ارزشمند دیگر، بسیاری از شرکتها برای بستهبندی محصولاتشان از آن استفاده میکنند. شیرینک فیلم (shrink film) یک ماده پلیمری همهکاره است که در واقع برای بستهبندی نهایی استفاده میشود. گرما بر روی فیلم با روشهایی مانند تونل حرارتی، نوار نقاله، تفنگ حرارتی الکتریکی یا گازی، و گاهی دستی و… اعمال میشود و فیلم دور کالاهایی که داخل آن است خیلی سریع محکم میشود. این فرایند باعث ایجاد یک مانع، محافظ و نگهدار شفاف و بادوام در اطراف محصولات میشود.
رفتار شیرینک را از نظر مولکولی هم میتوان بررسی کرد. مولکولهای یک ورق یا لوله شیرینگ به طور تصادفی درهمتنیده و بدون نظم خاصی به هم وصل شدهاند. هنگامی که فیلم گرم میشود، قسمتهای بدون ساختار زنجیرههای آن، صاف و همجهت میشوند. یعنی مولکولها از الگوی تصادفی اولیه خود خارج میشوند تا در نهایت با کالاهای درونشان مطابقت پیدا کنند.
بنابراین تا زمانی که انرژی گرمایی کافی برای زنجیرههای مولکولی اعمال شود و فیلم منقبض شود، شیرینک به حالت اولیه خود باقی میماند. این فیلمها با مواد اولیه، ضخامت، شفافیت، استحکام و نسبت انقباض مختلفی موجود هستند که میتوانند به ما در اجرای یک بستهبندی دقیق و حفاظت درست از وسایل کمک کنند. این تنوع باعث میشود تا الزامات خاصی از نظر آببندی، طراحی، شفافیت، دما، نیرو و نگهداری را بتوانیم اجرا کنیم.

ویژگیهای متمایز فیلم شیرینگ برای بستهبندی محصول
در ادامه 7 ویژگی این فیلمها را که باید پیش از خرید بدانیم تا انتخاب مناسبی برای کالاهای مختلف داشته باشیم، بررسی میکنیم.
1- نیروی شیرینگ
این نیرو (فشار) معمولاً با psi اندازهگیری میشود و میزان نیرویی است که فیلم بعد از جمعشدن به محصول وارد میکند. اگر در حال بستهبندی محصولاتی هستید که باید محکم بسته شوند و آسیبی به آنها وارد نشود، درک و دانستن این نیرو مفید خواهد بود. بهویژه هنگام تنظیم دستگاه شیرینک بهتر است بر اساس آن تنظیم را انجام دهیم. اگر این نیرو زیاد باشد، یا بستهبندی برای محصولاتی مانند چوب انجام میشود، مهم نیست.
توجه به این نیرو هنگام بستهبندی محصولات پروتئینی، سبزیجات، میوه و… اهمیت دارد. بهطورکلی فیلمهای پلیالفین نیروی انقباضی بیشتری دارند. فیلمهای پلی وینیل کلراید (PVC) نیروی انقباض کمی دارند. البته فرمولهای پلیالفین جدید، مقدار کمتری از نیروی انقباض را ارائه میکنند.
2- جهت شیرینگ
این ویژگی تخصصی شرح میدهد که مولکولهای فیلم بعد از سرد شدن در کدام جهت قرار میگیرند. جهت فیلم شیرینک دو نوع است: preferentially و bi-axially. فیلم bi-axially یا دومحوره در هر دو جهت ماشین و محصول به طور مساوی قرار میگیرد. اما فیلم با جهت ترجیحی preferentially در هر جهتی منقبض میشوند. این مدل باعث استفاده کمتر از فیلم و جلوگیری از ایجاد تغییر در محصول میشود.

3- قابلیت جمعشدگی آزاد
علاوه بر تغییر درصد شیرینک با استفاده از فیلم با جهت ترجیحی، میتوانید مقدار شیرینک را کاهش دهید و با یک فیلم دو محوره بمانید. یکی دیگر از ویژگیهای مرتبط Free shrink است. این ویژگی به میزان قابلیت جمعشدگی یک فیلم قبل از تماس با محصول اشاره دارد. سطح بالای Free shrink این امکان را به ما میدهد که بستهای با ظاهر بهتر در شکلها و اندازههای سخت داشته باشیم.
4- مقاومت در برابر سوراخ و پارگی
این ویژگی به ما میگوید که احتمال سوراخ شدن فیلم چقدر است و وقتی سوراخ میشود چقدر در برابر پارگی مقاوم است. اغلب فیلمهایی که مقاومت بالا در برابر سوراخ شدن دارند، دارای مقاومت کمتری در برابر پارگی هستند و بالعکس. تصمیمگیری درباره اینکه کدام یکی از این دو ویژگی برای ما مهم است، بستگی به نوع محصول دارد. حتماً شیرینک را قبل از استفاده در یک محیط خنک (خیلی خنک مناسب نیست) نگهداری کنید تا از ضعیفشدن آن قبل از استفاده جلوگیری شود.
5- MVTR (نرخ انتقال بخار رطوبت)
این مشخصه معیاری است برای اینکه نشان دهد چه مقدار رطوبت از فیلم عبور میکند یا نمیکند. به این ویژگی برای بهبود عمر مفید باید توجه شود. برای محصولات غذایی این ویژگی اهمیت ویژهتری دارد.
6- ضد مه (Anti-Fog)
فیلمهایی با این ویژگی در صنعت بستهبندی غذاهای تازه و منجمد برای کاهش رطوبت روی فیلم استفاده میشود. رطوبت میتواند باعث ایجاد مه (بخار) شود که روی ظاهر و قابلیت مشاهده محصول زیر فیلم اثر میگذارد. فیلم با این ویژگی را با افزودن مواد دیگر به ساختار فیلم در زمان تولید، ایجاد میکنند.
7- مانع بو (Odor Barrier)
فیلمهایی با این ویژگی برای جلوگیری از ورود بوهای نامطبوع به داخل یا خارج از بسته به کار میروند. بهخصوص برای مواد غذایی یا بستهبندی کالاهایی که در محیطهایی با بوهای و شیمیایی مختلف نگهداری میشوند، اهمیت این ویژگی بیشتر میشود. به طور مثال اگر فیلم دارای این ویژگی نباشد، عملاً مواد غذایی و پروتئینی غیرقابلاستفاده میشوند.
بررسی انواع نایلون شیرینگ و کاربرد آنها
برای بستهبندی، نگهداری و حملونقل محصولات از سه نوع فیلم استفاده میشود: پلیوینیلکلراید، پلیالفین و پلیاتیلن. هرکدام از این مواد دارای قابلیتها و ویژگیهای متفاوتی هستند که آنها را برای کاربردهای خاص مناسب میکند. علاوه بر این، هر یک را میتوان بهصورت همزمان به شکل چندلایه و با افزودنیهای مختلف فشرده کرد تا خواص متمایزی ایجاد شود که باعث افزایش ماندگاری یا ظاهر خاص میشود.
فیلمهای شیرینک را به شکل رول پهن، کیسه، چندلایه، نواری و لولهای (تیوب) ایجاد میکنند. شیرینکها میتوانند نوعی محافظ مقاوم در برابر دستکاری را به کالاهای بستهبندیشده اضافه کنند. در اینجا به تفکیک سه نوع اصلی فیلم شیرینک و کاربردهای رایج آنها را بررسی میکنیم.

پلی وینیل کلراید (PVC)
باتوجهبه وزن سبک، قیمت ارزان و قابلیت چندمنظوره بودن، پیویسی یکی از رایجترین مواد اولیه بستهبندی شیرینگ در جهان بوده است. اما بهخاطر دلایل مختلفی از جمله خطرات سلامتی ناشی از ایجاد و سوزاندن، و همچنین سطح پایداری آن، جای خود را به پلیاتیلن (PE) و پلیالفین (POF) داده است.
پیویسی در شکل سخت خود بادوام است و در کاربردهایی مانند پروژههای ساختمانی و محصولات لوازمخانگی استفاده میشود. از نظر بستهبندی، فیلم پیویسی هم برای سازههای سخت (مانند قسمت شفاف بستهبندی باطریهای کارتی) و هم برای کاربردهای انعطافپذیر (مانند فیلم شیرینک و کیسه) استفاده میشود.
پیویسی در صنایع ساختمان و ساختوساز و همچنین در بخشهای مراقبتهای بهداشتی، الکترونیک و خودرو و سایر موارد استفاده میشود. لوله، کیسههای خون، عایق سیم و کابل، اجزای سیستم شیشه جلوی ماشین، بستهبندیهای سخت و موارد مشابه معمولاً با آن ساخته میشوند. از کاربردهای رایج فیلم شیرینک پی وی سی شامل بستهبندی سی دی و دیویدی، جعبههای بازی و نرمافزار و سایر اقلام غیرخوراکی است.
چرا فیلم شرینک PVC خوب نیست؟
پیویسی ترکیبی از سه عنصر کربن، هیدروژن و کلر است. باتوجهبه بوی قوی و مضری که در هنگام گرمشدن منتشر میکند، استفاده از آن تنها در تأسیساتی با تهویه مناسب، توصیه میشود. به دلیل ترکیبات شیمیایی و محصولات جانبی مضری که در هنگام ایجاد و تجزیه آن ایجاد میشود، در برخی کشورها بهطورکلی ممنوع است. اگر قصد استفاده از فیلم شیرینک پیویسی را دارید، اطمینان حاصل کنید که فرایند استفاده از آن کاملاً ایمن باشد.
یکی دیگر از مشکلات پی وی سی، واکنش آن به تغییرات دمای سرد و گرم است که باعث میشود در دمای پایین شکننده شود و در دمای بالا حالت چروک پیدا کند. مقاومت PVC در برابر پارگی بعد از سوراخ شدن بالا است اما مقاومت آن در برابر سوراخ شدن، کم است.
باتوجهبه ماهیت شکننده فیلم شیرینک پیویسی، برای بستهبندی چندین کالا کنار هم مناسب نیست. البته پیویسی نیروی انقباضی کمی روی محصولات داخلش اعمال میکند. نکته مهم دیگر که درباره آن وجود دارد، قابلیت کم بازیافت است. PVC در سطح 3 بازیافت است و در بیشتر موارد قابل بازیافت نیست.
پلیالفین (POF)
فیلم شیرینک پلی الفین بسیار بادوام و کاربردی است و یک گزینه عالی برای ساخت انواع فیلم شیرینگ است. این ماده در بسیاری از کاربردها جای PVC را گرفته است و یک راه ایمن برای بستهبندی مواد غذایی و مورد تأیید FDA است. مواد POF با ویژگیهای مختلف در دسترس هستند. یکی از گزینهها فیلم اتصال عرضی یا شبکهای (cross-linked)است که استحکام کششی بالا و شفافیت باورنکردنی را برای کاربردهای بستهبندی با سرعت بالا فراهم میکند. پلیالفین تغییرات رول را کاهش و کارایی و بهرهوری را افزایش میدهد. فیلم شیرینک POF مقاومت خوبی در برابر سوراخ شدن و استحکام آببندی مناسبی دارد که به محافظت از اقلام با شکل نامنظم در طول چرخه عمر زنجیره تأمین آن کمک میکند.
به دلیل استحکام بیشتر POF، میتوان رولهای طولانیتری از فیلم و با گیجهای نازکتر ایجاد کرد. پیش از ادامه مطلب لازم است با مفهوم “Gauge گیج” آشنا باشیم. گیج بهعنوان واحد اندازهگیری برابر با یک صدم میل است. بهعنوانمثال، “70 gauge” به 70 صدم میل یا ضخامت 70 میل اشاره دارد. «گیج» همچنین میتواند به مشخصات کلی یک رول فیلم اشاره داشته باشد.POF در ضخامتهای کمتر از 35-گیج (0.35 میل) و معمولاً در گیجهای 45، 60، 75 و 100 (1 میل) موجود است.
چرا فیلم شیرینگ پلی الفین محبوب است؟
قابلیت شکلپذیری و هزینه معقولی که POF در دستگاهها و فرمهای بستهبندی ارائه میدهد، آن را به گزینهای مناسب برای تولیدکنندگان بستهبندیهای محافظ در هر اندازهای تبدیل میکند. در برخی موارد، فیلم POF نیاز بهاضافه کردن سوراخها یا درزهای ریز قبل از اعمال دارد. این سوراخها به هوا اجازه میدهند در طول فرایند انقباض خارج گردد تا بستهای صاف با سطح منقبض شده و بدون حباب هوا تولید شود. به همین دلیل فیلم شیرینک از پیش سوراخ شده توسط بسیاری از تأمینکنندگان اکنون در دسترس است.
POF از مواد 100٪ قابل بازیافت ساخته میشود. فیلم شیرینگ پلیالفین با شفافیت فوقالعاده و ظاهر براق، برای محصولات مصرفی که نمایش داخل آنها حیاتی است، بهترین است. همچنین در بستهبندی چندین کالا با هم عملکرد خوبی دارد، مانند جعبههای دستمال کاغذی. POF بادوام است و کمتر تحتتأثیر تغییرات دما قرار میگیرد. دارای استحکام کششی عالی است و این قابلیت را دارد که سریع و کامل جمع شود و بهمحض خارجشدن از تونل شیرینگ محصول نهایی را که آماده ارسال و انبار است به همراه داشته باشد. کاربردهای متداول فیلم شیرینگ POF شامل بستهبندی اسباببازیها، جلد آبنباتها، کتابها، پوشش غذاها، بیشتر اقلام خردهفروشی و هر محصول مصرفی است که ظاهر آن مهم است.
پلی اتیلن (PE)
پلی اتیلن نوعی پلی اولفین است، پلی به معنی یک است و در نتیجه یک فیلم تک مونومر است که با افزودن اتیلن در طی پلیمریزاسیون تشکیل میشود. PE بهعنوان مواد اولیه برای ساخت بستهبندی انعطافپذیر، از جمله در فیلم شریک و فیلم استرچ، استفاده میشود که برای در کدام ویژگیهای متفاوتی نشان میدهد. سه شکل رایج پلیاتیلن شامل پلیاتیلن با چگالی بالا، چگالی کم و خطی با چگالی کم است.
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) یک ترموپلاستیک پلی اتیلن ساخته شده از نفت است. به دلیل نسبت استحکام-چگالی بالا، از آن در تولید بطریهای پلاستیکی، لولههای مقاوم در برابر خوردگی، الوار پلاستیکی و لایههای ضد آب سازهها استفاده میشود. HDPE معمولاً در هر دو شکل سخت (مانند ظروف) و انعطافپذیر (بهعنوانمثال کیسه) بازیافت میشود و از کد شناسایی رزین شماره 2 استفاده میکند.
به دلیل تطابق استثنایی آن، بیشترین استفاده در ساخت مواد پلاستیک را دارد و برای طیف وسیعی از محصولات، از کلاههای سخت گرفته تا بطریهای شیر استفاده میشود. کیسههای نان و پلاستیکی نازک که در خواربارفروشیها ارائه میشوند از HDPE ساخته شدهاند، همچنین روکشهای جعبه غلات نیز از این جنس است. این ماده در ساخت بستهبندیهای از نوع استرچ سنگینتر، مانند بستهبندی محصولات در مزارع، نیز کاربرد. شرکتها معمولاً به شکل رول آن را به بازار عرضه میکنند.
پلی اتیلن کم چگالی (LDPE)
این نوع پلی اتیلن چگالی کمتری دارد (همانطور که از نام آن پیداست) جرم کمتری نسبت به حجمش دارد. LDPE در برابر ضربه، رطوبت و مواد شیمیایی بسیار مقاوم است. همچنین به طور گسترده بازیافت میشود. LDPE معمولاً در کاربردهایی که برای آنها آببندی حرارتی ضروری است و در ساخت برخی دربها و بطریهای انعطافپذیر و رویه سیم و کابل استفاده میشود.
پلیاتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
این فیلم یکی از پرکاربردترین فیلمها در صنعت بستهبندی است. از بین تمام انواع فیلم پلیاتیلن، LLDPE انعطافپذیرترین است. شکل ترکیبی پلیاتیلن با چگالی کم، LLDPE استحکام و سازگاری بیشتری را ارائه میدهد و کششی عالی ایجاد میکند. اگرچه بهخوبی موارد قبلی منقبض نمیشود، اما برای بستهبندی پالتهای استرچ و محافظت از بارهای سنگین در حین حملونقل عالی است. فیلمهای LLDPE و LDPE معمولاً برای بستهبندی پالت و همچنین تنقلات، غذاهای منجمد و کیسهها استفاده میشوند.
مزایای استفاده از پلیاتیلن با چگالی کم نسبت به سایر اشکال بستهبندی فیلم شیرینگ شامل استحکام و دوام بیشتر برای اقلام سنگینتر و بزرگتر (مانند باکسهای نوشیدنی) است. این فیلمها قابل چاپ نیز هستند. درحالیکه POF و PVC در ضخامت گیج محدود هستند (معمولاً به حدود 100 گیج)، تولید ضخامت بیشتر (گیجهای بالاتر) با PE تا 1200 گیج (12 میل) امکانپذیر است. این ضخامتها در کاربردهای صنعتی دریایی استفاده میشود. از معایب پلیاتیلن برای شیرینگ میزان انقباض (معمولاً حدود 20 درصد) و شفافیت کمتر قابل اشاره است.
مقایسه شیرینگ و استرچ
فیلم شیرینگ و فیلم کششی استرچ اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند، زیرا بسیار شبیه به هم هستند و همانطور که در بالا ذکر شد، هر دو میتوانند از پلیاتیلن ساخته شوند. بااینحال، هرکدام عملکرد متفاوتی دارند. شیرینگ فیلم بهآرامی روی یک یا چندین کالا قرار میگیرد و با اعمال گرما در اطراف آنها جمع میشود و یکلایه حفاظتی محکم و مقاوم ایجاد میکند.
هنگامی که پلی اتیلن در ساخت فیلم استرچ استفاده میشود، به گونهای متفاوت فرموله میشود تا بتواند در اطراف کالاها کشیده شود. قابلیت ارتجاعی فیلم، همراه با توانایی چسبندگی آن، یک لایه محافظ محکم را در اطراف اقلام نگه میدارد. فیلم استرچ معمولاً برای پالت کردن یا یکپارچه کردن چندین اقلام روی یک پالت استفاده میشود تا از جابجایی آنها در طول حمل و نقل جلوگیری شود. فیلم کششی معمولاً حدود 100-300٪ کشیده میشود، در حالی که فیلم شیرینگ تقریباً تا حدود 50-75٪ کشیده میشود.

مزیتهای نایلون شیرینگ چیست؟
1- افزایش حفاظت
ماندگاری فیلم شیرینک این امکان را میدهد تا از محتویات بستهبندی محافظت و نگهداری کنیم. فیلمهای از نوع Cross-linked برای کالاهایی با لبههای تیز مقاومت بیشتری در برابر پارگی و سوراخ شدن دارند و در نتیجه احتمال آسیبدیدن بسته در حین حملونقل را کاهش میدهند. نایلون شیرینگ برای کاهش دستکاری محصولات نیز عالی هستند. در خط تولیدهای وسیع به کاهش آسیب محصول و ضایعات کمک میکند. بهعلاوه، فیلم شیرینگ به افزایش ماندگاری محصولات فاسدشدنی کمک میکند و میتواند بوی محتویات داخل بسته را حفظ کند.
2- بهبود ظاهر
شیرینکهای پلیالفین بهصورت سفارشی شده قابل تولید هستند. میتوان با افزودن موادی به فرمول آن، برای بستهبندی هر کالای جمعوجوری از آنها استفاده کرد. این فیلمها شفاف و درخشان هستند و در نتیجه باعث جذابیت بصری در عرضه محصولات میگردند، از طرفی قابلیت چاپ دارند؛ بنابراین میتوان طراحی آن را بهبود بخشید و جلوه خاصی به بستهبندیها اضافه کرد.
3- قابلیت بازیافت
از بزرگترین مزیتهای فیلمهای شیرینگ POF و PE این است که قابل بازیافت هستند. در نتیجه آسیبی به محیطزیست وارد نمیکنند و کاملاً سبز هستند. علاوه بر این، فیلم شیرینک POF برخلاف PVC، بخارات مضر را در طول فرایند آببندی حرارتی آزاد نمیکند.
4- کاهش هزینه
با بهرهگیری از استحکام و دوام نایلون شیرینگ، بسیاری از برندها توانستهاند بستهبندیهای کارتنی را حذف کنند. محصولات سنگین بدون نیاز به کارتن به شکل ایمن قابل بستهبندی هستند. باتوجهبه اینکه لایه شیرینک نازک است در نتیجه فضای موردنیاز برای نگهداری کم خواهد شد و کالاهای بیشتری را در انبار میتوان نگهداری کرد. از طرف دیگر نایلون شیرینگ ارزان است، پس هزینههای نهایی تولید نیز کاهش خواهد یافت. بستهبندی با آنها نیز بسیار آسان است و نیروی کار کمتر خسته میشود.
در پایان
سعی کردیم تا تمامی پاسخهایی که درباره فیلم شیرینک، انواع و ویژگیهای آن در مقاله “فیلم شیرینگ چیست؟” پاسخ دهیم. فیلم شیرینگ پوشان پلاستیک با بهترین کیفیت، راه حلی کمهزینه برای محافظت از محصولات شما است. نایلون شیرینگ پوشان پلاستیک علاوه بر تأمین ایمنی محصولات، آنها را در برابر آلودگی و آسیبهای احتمالی محافظت میکند و به طور کامل میپوشاند. این فیلمها در ضخامت 35 الی 150 میکرون و با عرض نهایی 2500 میلیمتر (محیط 5 متر) قابل سفارش هستند. مزیت دیگر شیرینگهای ما قابلیت چاپپذیری است و البته میتوانید بهصورت رنگی نیز فیلم را سفارش دهید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر و پیشفاکتور لطفاً با شمارههای ما تماس حاصل فرمایید.
لیست منابع: