انواع فیلم بسته بندی | بررسی کاربردها، شباهت‌ها و تفاوت‌ها

فیلم بسته بندی با ساختار انعطاف‌پذیری که دارد، صنعت کسب‌وکار را در چند سال اخیر دگرگون کرده است و تقریباً به تمامی صنایع راه پیدا کرده است. انواع مختلفی از فیلم بسته بندی انعطاف پذیر وجود دارند که در نتیجه نیاز تمامی کسب‌وکارها را پوشش می‌دهند. محصولات دارویی و پزشکی، مواد غذایی و نوشیدنی، اقلام سنگین و ماشین آلات، تجهیزات مصرفی و هزاران هزار کالای دیگر با انواع فیلم، بسته بندی می‌شوند. 

انتخاب فیلم مناسب باعث می‌شود وسایل شما با کیفیت بهتری ارسال شوند، سالم بمانند، استحکام آنها حفظ شود و از همه مهتر در هزینه نهایی صرفه‌جویی چشمگیری گردد. خرید فیلم بسته بندی مناسب نیاز به شناخت کامل از انواع آن دارد، به همین دلیل در این مقاله از پوشان پلاستیک انواع فیلم بسته بندی، مواد اولیه، شباهت‌ها، تفاوت‌ها و کاربردهای هر کدام را بررسی می‎کنیم تا بتوانید با آگاهی کامل بهترین محصول را انتخاب و خریداری کنید. 

1- فیلم پلی اتیلن

محبوب‌ترین نایلون و پلاستیک‌های بسته‌بندی از این ماده بازیافت پذیر تولید می‌شوند. فیلم پلی اتیلن یک فیلم پلاستیکی ساخته شده از اتیلن، هیدروکربنی است که عمدتا از گاز طبیعی یا نفت به دست می‌آید. اصطلاحات “ورق پلاستیک”، “ورق پلی اتیلن” یا “پلی فیلم” اغلب به عنوان مترادف برای فیلم پلی اتیلن استفاده می‌شوند. اصطلاح پلی اتیلن به اختصار “PE” نامیده می‌شود. فیلم پلی اتیلن انواع مختلفی دارد که پرفروش‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• پلی اتیلن کم چگالی (LDPE).
• پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE).
• پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)

فیلم پلی اتیلن پوشان پلاستیک از نوع کم چگالی (LDPE) است و به روش کست (cast) تولید می‌شود. فیلم PE را می‌توان در رنگ‌های مختلف یا به صورت شفاف ساخت. علاوه بر این، می‌توان آن را در ضخامت‌های مختلف نیز خریداری کرد. این فیلم رایج‌ترین پلاستیکی است که امروزه از آن استفاده می‌شود و برای طیف وسیعی از کاربردها از جمله موارد زیر کاربرد دارد:

• بسته بندی
• ساخت لیبل
• تولید محصولات پلاستیکی (مانند کیسه های پلاستیکی)
• پوشش ماشین آلات و تجهیزات
• محافظت از سطوح در نقاشی داخلی

البته ماده اولیه فیلم استرچ و نایلون شیرینگ معمولاً از پلی اتیلن است و روش‌های ساخت متفاوت باعث بروز ویژگی‌های متمایز در آن‌ها می‌گردد. پلی اتیلن انتخاب اول برای ساخت انواع فیلم بسته بندی در صنایع است.

مزیت‌های فیلم پلی اتیلن

همان‌طور که در بخش قبل توضیح دادیم، فیلم PE پراستفاده‌ترین محصول در صنعت بسته‌بندی است. پلی اتیلن علاوه بر قیمت ارزان مزیت‌های بسیاری دارد که باعث شده تا در صدر این لیست قرار بگیرد. 

• حفاظت عالی، بدون نشت و با آب بندی حرارتی عالی
• وزن سبک و حمل و نقل آسان
• ساختار نرم و مقاوم 
• انعطاف پذیری عالی
• مقاوم در برابر ضربه
• قابلیت تولید در رنگ‌ها، شفافیت‌ها و ضخامت‌های مختلف
• پردازش آسان و قیمت مقرون به صرفه
• مقاومت عالی در برابر رطوبت

به طور مثال پلی اتیلن کم چگالی (LDPE) نرم، مقاوم در برابر سوراخ شدن، بسیار شفاف و با قابلیت آب بندی حرارتی است که آن را به گزینه‌ای ایده آل برای بسته بندی محصولات، لوله و بسته بندی قطعات خودرو تبدیل می‌کند. از مدل‌های کمی متراکم‌تر LDPE برای تولید کیسه‌های بسته بندی برای اجسام تیزتر استفاده می‌شود.

2- فیلم پلی الفین (POF)

پلی الفین یک پلاستیک بادوام، با کاربرد گسترده و مورد تایید FDA برای مواد غذایی بی‌خطر است. ویژگی اصلی این ماده استحکام آن است. لایه کوچک پلی الفین (POF) بسیار نازک و در عین حال فوق العاده قوی است، دارای سطح بالایی از مقاومت در برابر سوراخ شدن و استحکام آب‌بندی است. ساختار این فیلم به‌گونه‌ای است که کالاهایی با شکل نامنظم را نیز می‌توان بدون هیچ مشکلی با استفاده از آن بسته‌بندی کرد.

POF صد درصد قابل بازیافت است و شفافیت چشمگیری را نیز ارائه می‌دهد که باعث جلوه بیشتر محصولات می‌شود. شرکت‌های تولیدی ممکن است در هنگام ساخت این فیلم، سوراخ‌های ریزی به آن اضافه کنند تا انعطاف پذیری استثنایی در آن ایجاد کنند. کاربردهای فیلم پلی الفین عموماً در صنایع زیر است، البته هر محصولی را که ابعاد کوچکی دارد می‌توان با آن به خوبی بسته‌بندی کرد.

• ساخت اسباب بازی
• کاور شکلات و آب نبات
• بسته بندی کتاب، غذا و سایر اقلام کوچک

مزیت‌های فیلم پلی الفین 

هنگام تولید این فیلم، هیچ بخار مضری در طول پردازش ساطع نمی‌شود و سازگار با محیط زیست است. از طرفی کاملاً قابل بازیافت است و در نتیجه میزان تولید محصولات جدید از منابع نفتی کاهش می‌یابد. اما این محصول مزیت‌های دیگری هم دارد:

• دوام بالا و مقاومت شیمیایی عالی
• وزن سبک
• وضوح و شفافیت فوق العاده
• مقاومت خوب در برابر تغییرات آب و هوا
• خواص کششی و مقاومت پارگی مناسب
• مقاوم در برابر سایش
• دارای خواص عایق و آب‌بندی
• محدوده عملکرد دمایی گسترده
• رنگ پذیری خوب
• مقرون به صرفه

3- فیلم پلی پروپیلن (PP)

پلی پروپیلن (PP) یک “پلیمر افزودنی” ترموپلاستیک است که از ترکیب مونومرهای پروپیلن ساخته شده است. این ماده دارای نقطه ذوب بالایی است که آن را برای مایعات گرم مناسب می‌کند. همچنین آن را برای کاربردهای خاصی که نیاز به مقاومت شیمیایی خوب دارند عالی است. PP عمدتاً در صنعت بسته‌بندی به طور مستقیم استفاده می‌شود و یکی از انواع فیلم بسته بندی پر استفاده است. البته این ماده در صنایع تولید برق و تجهیزات، لوازم خانگی و صنایع خودروسازی نیز کاربرد دارد.

پلی پروپیلن کاربردهای متنوعی دارد مانند بسته‌بندی محصولات مصرفی، ساخت قطعات پلاستیکی برای صنایع خودروسازی و تولید دستگاه‌های خاص. البته اغلب از فیلم پلی پروپیلن به عنوان لایه بیرونی در بسته‌بندی‌های چند لایه مانند کیسه‌ها همراه با پلی اتیلن استفاده می‌شود. ظروف ماست و غذاهای بیرون‌بر، بطری داروها و… نیز از دیگر وسایلی هستند که از PP ساخته می‌شوند.

مزیت‌های فیلم پلی پروپیلن

فیلم پلی پروپیلن را به روش‌های مختلفی می‌توان تولید کرد و به همین دلیل نیز خواص متفاوتی را از خود نشان می‌‎‌دهد، اما مزیت‌های زیر برای تمامی مشتقات آن برقرار است.

• مقاومت حرارتی عالی
• دارای نقطه ذوب بالا
• مناسب برای بسته بندی مواد غذایی
• چسبندگی خوب و پایدار
• سختی و مقاومت عالی در برابر خراش
• شفافیت مناسب

4- فیلم پلی وینیل کلراید یا پی وی سی (PVC، وینیل)

از آنجایی که PVC قابل اعتماد و سبک است، به بسته‌بندی کمک می‌کند تا به خوبی یکپارچگی محصولات را حفظ کند. البته این فیلم در مقایسه با سایر فیلم‌ها ساختاری شکننده دارد و انعطاف مناسبی را ارائه نمی‌دهد. همچنین فرایند ساخت آن با آزاد شدن بخارهای سمی همراه است که برای نیروی کار آسیب‌زا است و باید حتماً کارخانه‌های ساخت آن دارای تهویه مناسب باشند. 

کاربردهای متداول پی وی سی شامل کاربردهای متنوعی در صنایع ساختمانی و ساختمانی و همچنین مراقبت‌های بهداشتی، الکترونیک، خودرو و سایر بخش‌های مشابه است. در محصولات لوله کشی و سایدینگ، کیسه‌های خون، عایق سیم و کابل، سیستم شیشه جلو از پی وی سی استفاده شده است. 

مزیت‌های فیلم پی وی سی‎

پی وی سی یک فیلم ترموپلاستیک نازک است که در اشکال و پوشش‌های مختلف موجود است. بسته به الزامات و محدودیت‌هایی که صنعت دارد، می‌تواند استحکام یا انعطاف پذیری مختلفی را از خود نشان دهد. این ماهیت انعطاف پذیر باعث شده است تا در صنایع گسترده‌ای به کار رود.

پی وی سی به دلیل داشتن کلر بالا در برابر آتش بسیار مقاوم است. در هنگام سوختن به راحتی مشتعل نمی‌شود و گرمای زیادی تولید نمی‌کند. با این حال، از آنجایی که می‌تواند مواد شیمیایی مضر را هنگام ذوب یا سوزاندن منتشر کند، اگر در صنایعی که مواد را در عملیاتی که شامل شعله‌ یا درجه حرارت بالا است، استفاده شود، باید اقدامات احتیاطی مناسب را برای کاهش خطر اثرات نامطلوب سلامتی انجام دهند. دیگر مزیت‌های این فیلم به شرح زیر است. 

• ماندگار و بادوام
• مقاوم در برابر آسیب‌ها ناشی از شرایط محیطی
• مناسب برای استفاده در شرایط جوی سخت
• عدم عبور جریان برق (غیررسانا)
• مقاوم در برابر آتش

5- فیلم پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)

یکی از زیر مجموعه‌های مهم پلی اتیلن، این فیلم است؛ در واقع یک نوع فیلم پلی اتیلن است اما به دلیل اهمیت و کاربرد گسترده آن را جداگانه بررسی می‌کنیم. این ماده در صورت قرار گرفتن در معرض گرما، شکل خود را تغییر می‌‌دهد و به دفعات می‌تواند شکل جدید بپذیرد بدون اینکه ساختار و استحکام خود را از دست بدهد. LDPE یک ترموپلاستیک نیمه کریستالی با ساختار مولکولی تقریباً فشرده است. این فیلم مزیت‌های بسیاری دارد اما آنچه باعث محبوبیت آن شده است، ماهیت نرم، انعطاف پذیر و سازگاری بالا برای کاربرد در ساخت مواد مختلف است. 

مزیت‌های فیلم پلی اتیلن کم چگالی

ماده اولیه فیلم یعنی LDPE در ساخت مواد دیگری مانند ساخت فیلم پلاستیک استرچ و نایلون شیرینگ استفاده شده است. این فیلم به آسانی قابل بازیافت است، بنابراین نگرانی‌های زیست محیطی ما را به طرز قابل توجهی کاهش می‌دهد. 

• قیمت مقرون به صرفه
• هادی ضعیف الکتریسیته
• مقاومت عالی در برابر دمای بالا
• مقاومت شیمیایی عالی
• انعطاف پذیری خوب
• مقاوم در برابر ضربه

در ادامه قصد داریم فیلم‌های دیگری را بررسی کنیم که کمتر مانند موارد بالا شناخته شده‌اند.

6- فیلم CPP پلاستیک نازک

کلمه CPP خلاصه شده (Cast Unoriented Polypropylene) است و یک پلاستیک مشتق شده از پلی پروپیلن است. فیلم CPP برای کاربردهای بسته‌بندی سنتی و مدرن، از کیسه‌های آب‌بندی جانبی تا کیسه‌های ایستاده برای بسته‌بندی پارچه و مواد غذایی و حفاظت از اسناد مناسب است. پلاستیک CPP دارای مزایای نفوذپذیری کم رطوبت، مقاومت خوب در برابر حرارت، مقاومت دارویی آلی خوب، آب‌بندی مستقیم حرارتی و… است. می‌توان از آن برای ساخت بسته‌بندی‌های ضد رطوبت، مقاوم در برابر حرارت، غیر سمی و بدون بو استفاده کرد.

7- فیلم بسته‌بندی OPP

OPP مخفف کلمات oriented poly propylene است و یک نوع فیلم پروپیلن است. OPP یک ماده بسته بندی مهم انعطاف پذیر، بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه، غیر سمی و دارای استحکام کششی بالا، استحکام ضربه، سفتی و شفافیت است. روش تولید فیلم OPP بدین صورت است که مذاب پلی پروپیلن پلیمری ابتدا از طریق یک سری بلند و باریک به صورت یک ورق یا فیلم ضخیم در می‌آید و سپس در دستگاه کشش مخصوص در دمای معین و سرعت تعیین شده به طور همزمان یا گام به گام قرار می‌گیرد. این فیلم با کشش در دو جهت عمودی (طولی و عرضی) و پس از خنک سازی یا عملیات حرارتی مناسب یا پردازش خاص ساخته می شود.

8- فیلم بسته‌بندی MOPP 

MOPP مخفف Monoaxially Oriented Poly propylene و یک فیلم پلی پروپیلن تک محوری است. جهت کشش آن جهت مکانیکی است. جهت مکانیکی دارای استحکام کششی بالا، سبک وزن، شفافیت، بدون سم، مقاومت در برابر رطوبت و عملکرد پارگی یک جهته خوب است.

روش تولید فیلم MOPP که بیشترین استفاده را در صنعت دارد روش ریخته گری (روش فیلمcast) است. در روش ریخته گری، ابتدا پلاستیک آماده شده توسط یک کواکسترودر پلاستیکی و ذوب می شود. سپس از طریق یک ساختار T شکل که قالب را تشکیل می‌دهد اکسترود می‌گردد و به شکل ورقه روی سطح غلتکی یک غلتک خنک کننده با چرخش هموار ریخته می‌شود. محصولات تولید شده به روش ریخته گری دارای عملکرد برتر، راندمان تولید بالا و برای تولید انبوه مناسب هستند.

9- فیلم پلاستیکی BOPP

BOPP مخفف Biaxially Oriented Polypropylene یک فیلم پلی پروپیلن دو محوری است. خاصیت ضد بخار آب فیلم BOPP باعث شده یکی از بهترین فیلم‌های بسته‌بندی باشد. تولید فیلم BOPP بدین صورت است که ابتدا مذاب پلی پروپیلن مولکولی متراکم را از اکسترودر عبور داده و پس از گذشتن آن از سری T-die آن را به صورت ورقه‌ای متراکم کرده و سپس در دستگاه کشش مخصوص به طور همزمان در دو جهت طولی و عرضی امتداد می‌یابد. و در نهایت پس از خنک سازی فیلم‌ها تولید می‌شود.

10- پلی اتیلن دو محوره (BOPE)

BOPE کوتاه شده عبارت (Bi-axially-oriented Polyethylene) راه حل ایده آلی برای بسته بندی محصولاتی است که به درجه بالایی از استحکام نیاز دارند. برخی از بهترین ویژگی‌های این فیلم عبارت است از مقاومت خوب در برابر سوراخ شدن، تحمل حرارتی عالی، دوام، ساختار ضد رطوبت و شفافیت بالا. هزینه ساخت این فیلم‌ها نسبتا کم است.

امروزه فیلم‌های BOPE راه حل‌های نوآورانه‌ای هستند که اغلب برای اقلامی مانند کیسه‌های خرید، بسته‌بندی‌های دارویی و همچنین برای مایعات و ادویه‌ها استفاده می‌شوند. از آنجایی که این فیلم‌ها قابل بازیافت هستند، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا به تعهدات پایداری محیطی زیستی که به مصرف‌کنندگان داده شده است وفادار بمانند. علاوه بر این، با وجود لیست طولانی مزایا، این فیلم‌ها ارزان هستند.

11- پلی اتیلن ترفتالات دو محوره (BOPET)

فیلم‌های BOPET مختصر شده عبارت (Biaxially-oriented Polyethylene Terephthalate) معمولاً سفید یا شفاف هستند و برای اولین بار در اواسط دهه 1950 ساخته شدند. ماده اولیه فیلم از پلی اتیلن ترفتالات کشیده (PET) است و به دلیل شفافیت، بازتاب پذیری، استحکام کششی بالا، پایداری شیمیایی و ابعادی، خواص مقاومتی در برابر عبور گاز و عطر و عایق الکتریکی شناخته شده هستند.

از این ماده به طور گسترده‌ای به عنوان فیلم سطحی در لمینیت‌ها استفاده می شود. در واقع هنگامی که بسته بندی هر محصولی را با استفاده از فویل BOPET لمینت می‌کنید، از مواد غذایی در برابر اکسیداسیون محافظت می‌کنید. به این معنی که محصولات غذایی عطر و طعم واقعی خود را از دست نمی‌دهند و می توانند ماندگاری بیشتری داشته باشند. یکی از رایج ترین آنها بسته بندی فویل قهوه و کیسه‌هایی برای غذاهای آماده است.

12- پلی آمید دو محوره (BOPA)

مانند BOPET فیلم BOPA نیز به دلیل استحکام کششی عالی، دوام، مانع عطر و خواص مقاومت در برابر سوراخ شدن معروف است. اما مهم‌ترین ویژگی آن، شفافیت بالا است. همچنین این فیلم سد خوبی در برابر اکسیژن و برخی مواد شیمیایی است. این فیلم‌ها برای بسته بندی مواد غذایی منجمد و پخته، سبزیجات، آبزیان و ماشین آلات پزشکی، محصولات الکترونیکی و … گزینه ایده آلی هستند و علاوه بر آن برای محصولات کشاورزی و برخی از محصولات پزشکی نیز مناسب هستند.

 13- لمینت‌ها

فیلم لمینت برای بسته‌بندی مواد غذایی تقریباً خیلی رایج است. نوشیدنی‌های طعم‌دار، مواد غذایی مانند سس‌ها، مواد غذایی و پودرهای کنسرو شده اغلب در چنین بسته‌بندی‌های چند لایه یافت می‌شوند. این فیلم‌ها معمولاً شامل یک ساختار چند لایه هستند که یکی از لایه‌های پلیمری یا کاغذی آن با آلومینیوم یا فیلم‌های فلزی پوشیده می‌شود. لمینت‌ها یک مانع عالی برای جلوگیری از دست رفتن عطر و طعم مواد غذایی است.

در پایان

این مقاله بررسی جامعی از انواع فیلم بسته‌بندی، ساختار، کاربرد و مزیت‌های هر کدام بود. شرکت پوشان پلاستیک، تولید کننده انواع فیلم پلی اتیلن، نایلون شیرینگ و فیلم استرچ از بهترین مواد است. تمامی پلاستیک‌ها ساختاری سه لایه دارند و با جدیدترین فناوری‌ها و دستگاه‌ها ساخته می‌شوند. برای دریافت لیست قیمت، با شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل فرمائید.

• https://www.industrialpackaging.com/blog/which-type-of-flexible-film-is-right-for-my-product
• https://www.market-prospects.com/articles/what-are-the-common-pp-films
• https://www.excelsior-ltd.co.uk/blog/low-density-polyethylene-plastic-manufacturing/
• https://www.ecoplastindia.com/flexible-packaging-film-types/